No. 70 30 Maart 1945 ------------------------------------------------------------------------- FRONTNIEUWS. WESTFRONT. Over het geheele front wordt nog het z.g. veiligheidswaas ge- handhaafd. De berichten, welke door de censuur worden doorgelaten, wijzen erop, dat tegenstand vrijwel ontbreekt en de vijandelijke troepen in alle opzichten tekort schieten, en dat de toestand voor den vijand katastro- phaal is. De Canadeezen hebben Emmerik vrijwel geheel van vijanden gezuiverd en zijn Woensdag over de Nederlandsche grens gegaan bij Anholt; zij hebben Megche- len en Dinxperlo bevrijd en zijn 8 km. opgerukt. Het 2e Britsche leger heeft o.a. Dülmen veroverd en staat vlak bij Münster. - Het 1e Amer. leger heeft in 24 uur 100 km. afgelegd door het Sauerland en Paderborn veroverd. Door deze opmarsch is het Ruhrgebied bijna afgesneden, daar de troepen van generaal Hodges en van maarschalk Montgomery minder dan 100 km. van elkaar afstaan. De autoweg Ruhrgebied-Hannover-Berlijn is doorsneden. In het Ruhr- gebied zijn Hamborn, Gladbeck en Duisburg veroverd. Het 1e Amerik. leger staat nog 25 km. van Cassel en 20 km. van Fulda en veroverde hier o.a.Lau- terbach en Treysa. Het 3e Amer.leger heeft Frankfurt, Hanau en Wiesbaden veroverd; het is ten Z. van Aschaffenburg voor het eerst op tegenstand ge-' stuit. Op den weg van Frankfurt naar Eisenach stonden de burgers langs den weg en riepen de Amerikanen toe. In 2 dagen maakte het 1e en 3e leger 60.000 gevangenen. De troepen van generaal Bradley hebben 9000 vierkante km. veroverd, waar normaal 3.800.000 menschen wonen. Het zal maanden duren eer de geheele buit geteld is; er zijn o.a. duizenden wagons met vracht- autos en tankmotoren, benevens apparaten voor de onderlinge communicatie en medicamenten buitgemaakt. In den Rijn waren nog 5 drijvende dokken. De grootste verliezen van de Amerikanen onder Bradley bedroegen 141 man per dag; het normale verlies is 55 man. Het 7e Amer.leger heeft Mannheim en Heidelberg veroverd. LUCHTFRONT. De tactische luchtmacht ondersteunt elken dag de frontopera- ties met duizenden vluchten. De Amerikanen deden heden met 1400 bommenwer- pers en 900 jagers een aanval op Bremen, Hamburg en Wilhelmshafen, en vie- len duikbootwerven, haveninstallaties, schepen en olieraffinaderijen aan. Berlijn werd gisternacht door de R.A.F. gebombardeerd. Vanuit Italië wer- den spw.doelen in Oostenrijk o.a. Weenen en Graz gebombardeerd. OOSTFRONT. Na Gdynia is nu ook Danzig in Russische handen. In de haven vonden de Russen 45 duikbooten; deze week werden er 28.000 gevangenen ge~ maakt. Ten Z.W. van Koningsbergen is de vijandelijke tegenstand geliqui- deerd. In 16 dagen vielen hier 80.000 Duitschers en werden 50.000 gevange- nen gemaakt. In Hongarije hebben de Russen de Oostenrijksche grens over- schreden. Zij veroverden o.a. Güns, Steinamanger, Gyor(Raab) en Kapufar. Het leger van Malinofski is over de Hron en de Neutra getrokken en heeft o.a. Komorna en Neuhäusel veroverd; het is 50 km. opgerukt. VERRE OOSTEN. De Amerikanen zijn op Cebu geland en veroverden de hoofdsta Nagoya werd wederom door superfortresses aangevallen. DIVERSEN. Rundstedt heeft op 11 Februari een dagorder uitgevaardigd, waar in vermeld werd, dat Silezië verloren was en het Ruhrgebied werd bedreigd en dat de soldaten de beteekenis daarvan wel zouden begrijpen: geen steen- kolen en geen wapens meer. Men neemt aan, dat dit het einde is van zijn militaire loopbaan en misschien ook van zijn leven. Het ministerie van buitenlandschen zaken van de Vereenigde Staten heeft den deelnemenden mogendheden verzocht reeds van te voren voor besprekingen in Washington te komen. In Oostenrijk is een verzetsbeweging snel groeiende, welke het nazirégime bestrijdt en reeds meerdere vooraanstaande nazi's heeft neergeschoten. Een aanslag op Baldur von Schirach mislukte; enkele leden van zijn staf echter werden gedood. De Duitschers hebben thans het standrecht in Oostenrijk af- gekondigd, waarbij als eenige straf de doodstraf is ingesteld. Radio Mos- kou heeft een oproep gericht tot het Oostenrijksche volk en o.a. gezegd: Nu het Roode Leger de Oostenrijksche grens bereikt heeft en het uur der bevrijding nadert, ligt het aan de Oostenrijkers om te toonen, dat het hun ernst is met het verzet tegen het Derde Rijk. Het is te hoopen, dat de Oostenrijkers weten te verhinderen, dat Weenen het lot van Budapest onder- gaat. -o- -2- NEDERLAND EN FRANKRIJK. "De Thyphoon van Zondag 25 Maart j.l. oefent critiek uit op wat het blad onze anti-Fransche houding noemt. Het is van oordeel, dat wij Frankrijk miskennen in zijn streven om de rechten der kleine mogendheden te verdedi- gen, en zegt te moeten aannemen, "dat de schrijver in de laatste vijf jaren de oogen bewust gesloten heeft voor de feiten". Bij deze laatste woorden willen wij aanknoopen. Wij hebben de oogen open gehad, niet slechts de laatste vijf jaren, maar ook reeds daarvoor. En wij zagen in deze laatste vijf jaren behalve de ma- quis ook de Vichyregeering. Het gaat niet aan om, zooals "De Thyphoon" doet deze regeering op één lijn te stellen met het Mussertkliekje. Wie en wat is Mussert als politieke figuur? En duidt het niet op een opmer- kelijk verschil tusschen ons land en Frankrijk, dat Mussert nooit kans ge- zien heeft een regeering te vormen, omdat geen enkele politieke figuur met hem wilde samenwerken. Er was hier geen minister Laval, geen maarschalk Pétain, geen admiraal Darlan, geen enkele groote naam uit de politieke of militaire wereld voor Mussert beschikbaar, en geen Nederlandsche Vichyre- geering leverde de vloot en de kolonieën aan den vijand. Dit verschil is van het grootste belang bij de beoordeeling van wat er ten onzent, en wat er in Frankrijk gebeurde. En wanneer "De Typhoon" de Maquis noemt als glanzend voorbeeld van vrij- heidswil en strijd, dan verwijzen wij naar het manifest der Nederlandsche verzetsbeweging aan de wereld, dat in ons blad werd afgedrukt, en waarin werd gezegd, dat het Nederlandsche verzet zeker niet omgeven is met het aureool van bijv. de Maquis, maar dat de toestand van ons dichtbevolkte, vlakke, nauwelijks beboschte land een geheel andere strijdwijze onverbid- delijk noodzakelijk maakt. Onze vrijheidswil is echter niet geringer dan die der Franschen. Wanneer gewezen wordt op de 10.000 Franschen, die sinds D-day vielen, dan wijzen wij op meer -veel meer- dan 30.000 mannen, die in ons land vielen voor het vuurpeloton, en op de honderden, die wekelijks sterven van honger; en toch buigt ons volk niet. Het is een volstrekte fout, wanneer ons verweten wordt anti-Fransch te zijn. Hiervan is geen sprake. Maar wij sluiten de oogen niet voor de vele fouten, welke Frankrijk op politiek gebied gemaakt heeft, en zulks waar- lijk niet slechts de laatste vijf jaren. Wij herinneren eraan, dat wij erop wezen, dat naar ons inzicht Frankrijk te voorbarig is; wij critiseerden de onhoffelijke houding der Fransche re- geering jegens President Roosevelt, en wij adviseerden om in geen geval de Fransche leiding te aanvaarden, wat echter in het geheel niet uitsluit, dat wij gaarne tot nauwe vriendschappelijke samenwerking willen komen, zooals wij trouwens in ons nummer van 23 Maart j.l. schreven. Wij hebben den indruk, dat Frankrijk te San Francisco de leiding der op- positie zal willen nemen; aangezien echter onze regeering de eerste was, die wijzigingen van de overeenkomst van Dumbarton Oaks en van Jalta voor- stelde, komt het ons voor, dat onze regeering met, en zelfs voor de middel groote (waartoe Nederland behoort) en kleine mogendheden het woord kan voeren, wat event. samenwerking met Frankrijk allerminst uitsluit. In ons land is kort na het bekend worden van de besluiten van Jalta hier- aan een critische beschouwing gewijd, waarin veel overeenstemming heerscht met de critiek van minister van Kleffens. Ook Frankrijk heeft critiek. Het wil den kleinen landen grootere rechten toekennen, naarmate zij bereid zijn grootere verantwoordelijkheid te dra- gen. De vraag is: waarvoor? Het antwoord ligt voor de hand: voor de veiligheid van Europa, en dit be- teekent van Fransch standpunt gezien de veiligheid van Frankrijk, waar- over de regeering de Gaulle onmiddellijk begon te spreken, zoodra Frank- rijk bevrijd was. En wie zich de geschiedenis der ontwapeningsconferenties herinnert, zal begrijpen, dat ons de schrik om het hart sloeg. Wanneer wij een waarschuwend woord laten hooren in dit opzicht, geschiedt zulks, omdat wij niet gelooven in veiligheidspacten (waarvoor Frankrijk -3- de sterkste voorkeur heeft), doch slechts in een betere organisatie der wereld en -wat ons het nauwst aangaat- van Europa, waartoe wij o.m. advi- seerden: verdeeling van Duitschland in vier deelen en contrôle van de we- reldorganisatie daarop, terwijl de geheele nieuwe ordening in de eerste plaats gericht moet zijn op vrede en gebaseerd op recht. Wij vreezen -en dit niet zoo maar- dat wanneer Frankrijk de leiding neemt, alles in Europa gericht zal worden op verdediging. Dit moet vermeden wor- den, ook terwille van Frankrijk zelf, voor welk land wij een groote sym- pathie koesteren. -o- DE PAASCHSBELOFTE. "Christus is opgestaan." Met deze woorden begroeten de geloovigen elkander in Rusland op den Paaschmorgen. "Christus is opgestaan". De geest heeft de stof, het leven den dood over- wonnen. Dit is de zin van het Paaschverhaal voor geloovigen en ongeloovigen, en daarom citeeren wij deze begroetingswoorden op den dag voor Paaschen. De geest overwint de stof en dus ook het zwaard als middel tot natuurlijk geweld. "Wie door het zwaard leven, zullen door het zwaard vergaan". Rome verging, en evenzoo vergaat Het Derde Dijk, het Rijk van Satan, welks machthebbers meenden den Geest voor immer in het graf te kunnen sluiten. Zooals de Romeinen, vergissen zich ook dezen. Wel gaat de weg over Golgotha en is er de graflegging en zelfs de verzege- ling van het graf, maar desondanks is altijd weer het resultaat hetzelfde: de wederopstanding uit den dood. Wij gingen, en gaan nog, een zwaren weg. Geslagen, getrapt, verhongerend, bloedend sleepen wij ons kruis. Honderden sterven langs stille wegen, op een weiland of in een stadspark voor de vuurpelotons van Satans dienaren. Duizenden uiten hun laatste ban- ge klacht op de slagvelden. Maar er is een belofte, een stralende belofte in het gouden zonlicht van deze prille lente. En er is de groote zekerheid, die in ons land leeft en stand houdt ondanks alles, de zekerheid, dat de Geest der vrijheid onsterfelijk is. Hoe ook het Booze moge woeden en overheerschen, hoe zwaar de lijdensweg ook wezen moge, tenslotte klinkt de blijde, vrome groet: "Christus is opgestaan". -o- VRAGEN EN ANTWOORDEN. "Hoe moeten wij het begrip "democratisch" opvatten, wanneer dit gebruikt wordt voor gewone maatschappelijke verhoudingen?" Aldus een vraag, welke een lezer ons stelt. "Democratisch" wil in het algemeen zeggen, dat de verschillende standen niet door onoverkomelijke muren gescheiden zijn, maar dat tusschen de standen de deuren open staan, zoodat men van den een in den ander kan ko- men door praestatie. Is dit niet het geval, dan is er sprake van kasten. Dit stelsel van open deur begon met de geestelijkheid. Ieder kon tot den geestelijke stand toetreden en had dan toegang tot alle kringen, kon op klimmen tot de hoogste ambten in de kerk en daardoor dikwijls ook in den staat. Dit proces heeft zich door alle lagen der bevolking voortgezet, en de ge- dachte van de gelijkheid sterk bevorderd, zoo sterk zelfs, dat men rede- neerde, dat alle standsverschil onzin is en uit de wereld geholpen moet worden. Wij kunnen natuurlijk niet de gelijkheididee hier in extenso be- handelen, maar willen ons beperken tot de opmerking, dat de maatschappe- lijke ordening vanzelf hiërarchie met zich brengt, waaruit de verschillen- de standen dan ontstaan. Wanneer wij afzien van de oude standenverdeeling: adel, geestelijkheid en burgerij, welke in onzen tijd onbruikbaar is, dan nog kunnen wij -4- moeilijk ontkennen, dat er verschillende standen zijn, zooals bijv. die der ambtenaren, der intellectueelen, de middenstand enz. De verschillen hiertusschen worden bepaald door de maatschappelijke functie, de ontwikkeling en beschaving. Democratiseering beteekent dan ten eerste het principe van de open deur tusschen de standen, maar daarnevens, dat de verschillende standen in hun beteekenis voor het maatschappelijke leven worden erkend en ge- lijk recht van meespreken hebben op het gebied der maatschappelijke ordening. -o- VARIA. Graaf Winterton, conservatief, opende een discussie in het Lagerhuis over ons land, waaromtrent hij zich ten ernstigste bezorgd maakt. Hij deelde mede zeker te weten, dat de toestand in bezet Nederland schrik- barend is en dat honderden en duizenden van honger sterven. Hij eischt van de regeering en het geallieerde opperbevel, dat Nederland bevrijd zou worden, ook al zou dit militaire offers kosten. Het Huis uitte zijn levendige instemming met de woorden van den spreker, evenals met die van andere Lagerhuisleden. waaronder dat van Oxford, die soortgelijke mededee- lingen deden en eischten dat alles gedaan zou worden om te verhinderen dat een oud cultuurvolk zou worden uitgemoord. Het Britsche volk is niet te- vreden met de wijze, waarop voor Nederland gezorgd wordt; het verlangt de onmiddellijke bevrijding van ons volk. In bezet gebied ontvangt de bevolking slechts één vierde van wat in de bevrijde gebieden verstrekt wordt. Minister Atlee antwoordde voor de regeering, dat hij alle bevrijde gebie- den bezocht had in West-Europa, ook Nederland, waar hij had opgemerkt, dat de bevolking zich meer bezorgd maakte over wat geschiedt benoorden de groote rivieren, dan over de eigen aangelegenheden. Zij hunkeren naar de bevrijding hunner landgenooten. Z.Exc. deelde mede, dat de regeering instemt met de verschillende sprekers en reeds alles doet wat zij kan door de Roode Kruiszendingen. Zij weet echter zeer goed, dat dit onvoldoende is en dat er een einde gemaakt moet worden aan de Duitsche heerschappij. De minister verzekerde het Huis, dat de bevrijding van Nederland geen uitstel lijdt, doch tijd vordert. Wanneer wij in deze woorden geen Delphische orakelspreuk moeten lezen, dan kunnen wij ze slechts als volgt opvatten: dat in het huidige veld- tochtsplan tegen Duitschland, en natuurlijk in het bijzonder tegen N.W. Duitschland, de bevrijding van Nederland is inbegrepen als strategisch onderdeel. -o- Mr.G.A.Boon is benoemd tot hoofd der delegatie, welke naar Polen gezonden wordt om zorg te dragen voor de krijgsgevangen en gedeporteerde Neder- landers aldaar en voor hun repatrieering naar bevrijd gebied. -o- Ir.R.A.Verwey, waarnemend Secr.Gener.van het Dep.van Sociale Zaken; J.A.Knetsch, referendaris aan het Dep.van Sociale Zaken; Mr.Dr.L.P.van der Does, Commissaris belast met het toezicht op het Ziekenfondswezen; J.Schoustra, adjunct commies van het Dep. van Sociale Zaken hebben getracht zich zeer verdienstelijk te maken door voor de onder het Departement van Sociale Zaken ressorteerende ambtenaren "Ausweise" aan te vragen; deze zijn of worden binnenkort uitgereikt. De heeren zijn geheel eigenmachtig opgetreden, aangezien de meeste ambte- naren er geen prijs op stellen en ook niet gevraagd hebben om een "Aus- weis" voor hen aan te vragen. De heer Schoustra heeft zeker gehoopt hierdoor promotie te kunnen maken. Van de andere heeren zijn we het wel gewend, dat ze zich voor hun Duitsche meesters het vuur uit de sloffen loopen. -o- "Ausweise". Laten wij dit woord nu eindelijk afschaffen. Zooiets heet in het Nederlandsch een vrijstelling of een bewijs van vrijstelling. Of anders een pas, maar in ieder geval niet een Ausweis. -o-o-o