No. 42 24 Januari 1945 ------------------------------------------------------------------------- FRONTNIEUWS. WESTFRONT. De terugtocht van de Duitschers is ontaard in een sauve-qui- peut naar de Siegfriedlinie. Maandag en Dinsdag werden groote transport- colonnes achter het front aangevallen. Tanks, mobiele kanonnen en vracht- auto's werden brandend achtergelaten; er werden in totaal meer dan 4000 voertuigen vernietigd of beschadigd. Op 60 plaatsen werd het spoorwegnet vernield. Van de vliegtuigen ging minder dan 1% verloren. De Amerikanen rukten over een 30 km treed front 5 à 10 km op. De val van St. Vith kan ieder oogenblik verwacht worden. In Luxemburg rukten de geallieerden 6 km op, Wiltz en Eschweiler werden bevrijd. Ten Noorden van Sittard hebben de Engelschen bij Echterbosch hun front 2 km verbreed en maken ondanks hardnekkigen tegenstand voortgang. De Duit- schers voeren versterkingen aan. Ten N. van Straatsburg probeeren de Duitschers hun bruggehoofd uit te breiden. In de sector Colmar winnen de Franschen ten N. en ten Z. terrein. De buitenwijken van Muhlhouse werden van vijanden gezuiverd. LUCHTFRONT. Amerikaansche bommenwerpers vielen Maandag oliefabrieken te Sterkrade (Ruhrgebied) aan, begeleidende gevechtsbommenwerpers bombardeer- den het spoorwegverkeer en een vliegveld bij Hannover. De R.A.F. bombar- deerde Maandag ten Noorden van Dordrecht een fabriek van V1 onderdeelen en opslagplaatsen van V2 in het Haagsche Bosch. Maandagochtend viel de R.A.F. doelen in West-Duitschland, Gelsenkirchen en Duisburg aan. Dinsdag bombardeeerden Amerikaansche vliegtuigen Neuss en Düsseldorf. OOSTFRONT. Het leger van maarschalk Zoekov heeft een nieuw offensief in- gezet in West Polen en is in 24 uur 65 km opgerukt. Het staat nog 40 km van Posen en 80 km van de grenslinie, die voor de bescherming van Berlijn is gemaakt. Bromberg, Gnesen en diverse andere plaatsen werden veroverd; om Thorn zijn de troepen heengetrokken. De Duitscchers werden door dit of- fensief ten N.O. van Rozen volkomen verrast, daar er ten Z.O. een tank- slag woedde. Door dit offensief werd deze slag overvleugeld en rukken de Russen op naar de Duitsche grens. In Silezië staan de Russen over een frontbreedte van 60 km aan de Oder, de laatste natuurlijke hindernis voor het hart van Duitschland, in de sec- tor Breslau. Hier werden verschillende plaatsen veroverd, o.a. Namslau (40 km van Breslau) en Gross Strelitz, dat door gepantserde mitrailleur- nesten omringd was, werden stormenderhand genomen. Alle verbindingen tus- schen Breslau en het industriegebied van Silezië zijn verbroken. In Oost-Pruisen is de belangrijke plaats Insterburg veroverd en zijn de Russen reeds over de Pregel en Deime en staan 40 km voor Koningsbergen. In het Zuiden van Oost-Pruisen zijn Allenstein, Ostenrode, D.Eylau en Mohrungen veroverd; hiermede is de spoorwegverbinding met Berlijn afge- sneden. De Russen staan nog 40 km van Elbing aan de Oostzee; is deze plaats in hun bezit, dan is Oost-Pruisen geïsoleerd. HONGARIJE. Ten Z.W. van Boedapest hebben de Duitschers eenig terrein ge- wonnen. In de stad worden de laatste huizenblokken gezuiverd. VERRE OOSTEN. Op Luzon hebben de Amerikanen het grootste vliegveld op den weg naar Manilla in handen. Het grootste Japansche eiland Hondo is door vliegende forten aangevallen. Er werden 240 Japansche toestellen neergeschoten of beschadigd. DIVERSEN. In Duitschland zijn noodmaatregelen afgekondigd, die hun gelijk niet hebben. Het geheele postverkeer, met uitzondering van stadsverkeer, is verboden, evenals het vervoer van burgers per spoor. In alle huizen is het gas afgesneden, tenzij dit de eenige mogelijkheid is tot koken. Electrische verwarming is verboden. Het kolenrantsoen is met 30% vermin- derd. Kinderen, die uit West-Duitschland naar het Oosten vervoerd waren, worden nu in allerijl naar veiliger streken vervoerd. Himmler is aan het Oostfront. De radio smeekt de soldaten om vol te houden en is somberder dan ooit. Of dezen of gene stad door de Russen overspoeld wordt, zegt zij, is van geen belang; het leven van Duitschland zelf staat op het spel. Koning Peter van Yougo-Slavië heeft zijn ministers verzocht af te treden, daar zij hem bij zijn onderhandelingen met maarschalk Tito in den weg staan. -o- -2- UIT CHURCHILLS LAGERHUISREDE. Uit Churchills rede in het Lagerhuis Donderdag j.l. willen wij nog het volgende aanstippen. Zeer interessant was, hetgeen hij zeide omtrent de unconditional surren- der, waaraan Duitschland zich moet onderwerpen; en waarover de Duitsche propaganda zulke gruwelen vertelt. Immers het volk wordt wijs gemaakt, dat het tot eeuwigen dwangarbeid zal worden veroordeeld (o.a. in de Siberische mijnen) voorzooverre het niet wordt uitgeroeid. Alleen aan een volk als het Duitsche kan men dergelijken waanzin vertel- len over Groot-Brittannië, het land vanwaar het begrip gentleman afkom- stig is. De premier merkte op, dat het vanzelf sprak, dat de democratische staten hun eigen rechtsnormen en rechtsopvattingen zouden toepassen op Duitsch- land, omdat zij nu eenmaal deze normen en opvattingen huldigen, en geen andere. Dit weet de nazi-propaganda ook heel goed, maar zij liegt er duch- tig op los, waarbij zij den geallieerden dat aanwrijft, waaraan het Derde Rijk zich in de onmatigste overmaat heeft schuldig gemaakt n.l. gruwe- lijke barbarij. Het is een der meest versleten propagandatrucs der nazi's om van alles wat zij zelf doen de tegenpartij te beschuldigen, en hun eigen verlies- cijfers in de plaats te stellen van die der tegenpartij. Zoo verloren zij o.a. eens bij een raid op Engeland in 1940 184 machines; zij meldden als hun eigen verlies 17 vliegtuigen tegen 184 Britsche. De Britsche inlichtingendienst meldde natuurlijk ook het getal 184, maar als Duitsch verliescijfer. Aangezien echter het publiek slecht luistert, slaagt de Duitsche propaganda erin verwarring te stichten en talrijke lieden in den waan te brengen, dat de Britsche verliezen zoo groot waren, als Berlijn opgaf. De Duitschers bedrijven ontzettende gruwelen in de bezette gebieden; hier- over spreekt de Britsche radio herhaaldelijk, terwijl de Duitsche propa- ganda alles ontkent, maar deze gruwelen aan de geallieerden toedicht. Een groot deel van het volk gelooft dit nu voetstoots. Ook in ons land wordt veel van de leugens der nazi's voor zoete koek geslikt onder het motto: "er zal toch wel iets van waar zijn." Maar er is niets van waar. Als voorbeeld hoe overwonnen staten, die onvoorwaardelijk gecapituleerd zijn, behandeld worden, verwees Churchill naar Finland en Italië, die geen van beiden te klagen hebben, evenmin trouwens als de gecapituleer- de Balkanstaten. Ook sprak de premier over de militaire situatie in het Westen, en wees erop, dat Rundstedt de bij zijn offensief geleden verliezen niet meer kan aanvullen. Deze uitspraak heeft nog meer beteekenis gekregen door het Russische winteroffensief, waarbij geconstateerd is, dat divisies van het Westen naar het Oosten zijn overgebracht. Groot-Brittannië heeft thans, afgezien van de vloot en de luchtmacht, 100 divisies in het veld in Europa en Birma, terwijl er nog een kwart millioen man wordt bijgevoegd. De krachtsinspanning van het land is inderdaad ontzagwekkend, niet slechts omdat er 100 divisies in het veld staan, maar vooral gezien de cijfers, welke in December d.a.g. gepubliceerd werden in Engeland. Pro memorie: 22 millioen Engelsche mannen en vrouwen zijn onder de wapens of werkzaam in de oorlogsindustrie. Meer dan een millioen militairen zijn gewond of gedood. 7 Millioen vrouwen werken voor den oorlog. Enz. En toch zijn er hier te lande velen, die zeggen, dat Engeland niets doet. La critique est aisée, l'art est difficile. -o~ Amerika. President Roosevelt heeft een vertrouwensman benoemd, die de titel van minister zal krijgen en die met de regeeringen van Engeland, Frankrijk, België en Nederland zal samenwerken en maatregelen nemen om goederenzendingen voor te bereiden. -o- -3- HERRIJZENIS VAN DEN STAAT. Wij hebben in het nationaal-socialisme de heerschappij van het rapalje beleefd - en wij beleven ze nog dagelijks, al neigt haar zon thans ter kimme; wij hebben ondervonden, dat deze heerschappij alleen verschrikking, onrecht en immoraliteit brengt. Wanneer wij hier het woord rapalje gebruiken, is dit niet als scheld- woord, aangezien men met schelden een beweging nimmer zuiver qualificeert. Wij bedoelen ermee die zeer groote laag der bevolking van elk land, welke zonder dwang van bovenaf niet binnen de perken blijft van zedelijkheid en moraal, maar alle grenzen overschrijdt. Zij die dit doen, zijn niet alleen de misdadigers van het gewone leven, maar ook de vele duizenden, die alleen uit angst voor straf of maatschap- pelijke veroordeeling binnen de perken blijven. Zij zijn de talrijke fat- soenlijken, wier fatsoen slechts schijn is, omdat het niet samenhangt met hun innerlijke overtuiging omtrent de wijze waarop een behoorlijk mensch zich dient te gedragen. Tot het rapalje behoort dus ook de categorie van menschen, die zich maatschappelijk of anderszins misdeeld achten, en uit dien hoofde wraak- gevoelens koesteren tegen de maatschappij; vandaar dat men onder de nazi's vele maatschappelijke mislukkelingen aantreft, maar ook vele lieden, die een of ander lichaamsgebrek hebben, en uit dien hoofde een grief koesteren tegen het leven. Wij wijzen o.a. op Goebbels en Seyss Inquart, die echter bovendien dui- delijk misdadige eigenschappen bezitten, welke latent in hen waren, zoo- lang zij niet in het geëigende milieu leefden. Men denke nu niet, dat het milieu de misdadigheid veroorzaakt; het maakt hoogstens de latente misdadigheid zichtbaar en brengt ze tot werk- zaamheid. Verder behooren tot het rapalje de vele zeer primitieve en onbeschaaf- de typen, die zich geheel door hun instincten laten beheerschen. De nationaal-socialistische beweging heeft altijd in de uiterste mate een beroep gedaan op al deze lieden, waarbij het de instinct-gedrevenen als stoottroepen gebruikte; en het spreekt van zelf, dat een dergelijke beweging nooit iets anders brengen kan, dan wat wij in den aanvang opsom- den als de karaktertrekken van haar heerschappij. De figuren, die een dergelijke beweging leiden, kunnen dus slechts zijn misdadigers, of - zooals o.a. Hitler - krankzinnigen. Hitler wordt beschouwd als de groote trommelaar, en hij heeft zichzelf ook vaak zoo genoemd. Trommelaar zijn was aanvankelijk dan ook zijn eenige functie; voor het overige werd er, ook binnen de partij zelf, nogal ruim- schoots den draak met hem gestoken; men lachte vaak om "der Adolf". Gezien zijn enorme demagogische capaciteiten, liet men hem voortdurend op het tooneel verschijnen en als staatshoofd fungeeren, ofschoon achter de coulissen andere krachten, waaronder zeer intelligente, werkzaam waren. Hitler zelf beeldde zich meer en meer in het grootste genie te zijn, dat de wereld ooit gekend had, in zijn waan gesterkt door de uitzinnige Byzan- tijnsche loftuitingen, welke het ministerie van propaganda voortdurende over hem verspreidde. Tijdens dezen oorlog, toen men hem ook nog met het opperbevel bekleedde, heeft zich dit gewroken. Overtuigd van zijn onfeilbaarheid en van zijn in- nerlijk contact met de Voorzienigheid, dreef hij militaire ondernemingen door, welke meer dan catastrophale gevolgen moesten hebben. Men denke aan de winterveldtocht tegen Moskou, welke hij doorzette tegen den wil van zijn voornaamste generaals, en verder aan Stalingrad. Telkens opnieuw vergistte hij zich, maar kon dat niet inzien, en aan- gezien hij niet de minste liefde gevoelt voor iets of iemand ter wereld, dus ook niet voor de Duitsche volkeren, interesseerden hem deze hekatom- ben, die een gevolg waren van zijn volslagen gemis aan militaire kennis, niet in het minst, en hij bleef bevelen de duizenden en honderdduizenden te vernietigen ten behoeve van zijn waan. Heel het leger van rapaljanen steunde hem, moordde en terroriseerde on- der directie van "sanfte Heinrich" (Himmler) en liet hem begaan, onverschil- lig voor de gevolgen, slechts geleid door troebele driften welke hen be- zielen, en hen blind doen zijn voor elk doel, verder gelegen dan de on- middelijke bevrediging dier driften. -4- Het nazisme is geen staatsleer; het is nooit iets anders geweest, dan een brute geweldideologie, welke geen enkel zedelijk doel beoogde, dus ook zeker geen staatsvorming tot doel had. Voor het nationaal-socialisme is de staatsmacht middel ter bevrediging van machts- en andere instincten van het rapalje. Het nationaal-socialis- me is de ernstigste vernedering welke de staat kan doormaken, omdat hij erin verlaagd wordt tot middel, en dan nog een middel tot het allerlaagste doel, dat de mensch zich kan stellen. Moge de staatsgedachte uit deze tragedie zuiver herrijzen in de geesten der menschen, zoodat de staat weer op een hoog plan kome en weer worde de zedelijke eenheid des volks. -o- VREEMDE BEMIDDELAARS. In Amsterdam is een groep "bemiddelaars" opgestaan, die zegt het goed voor te hebben met de nooden der bevolking. De heeren noemen zich: "Amfries", en beweren te zijn "inkoop- en transport bemiddelingscombina- tie". De praktijken van deze heeren vragen nadrukkelijk om opheldering. De onderneming beweert, den zwarten handel te willen bestrijden. Men kan er zich laten inschrijven, en dan zal de Amfries pogen, in Friesland aard~ appelen te koopen. Daarvoor wordt de gewone "witte" prijs berekend, doch uit een afrekeningsbriefje bleek ons, dat voor 50 kg aardappelen ad. fl. 4.50 maar even fl. 15.50 transportkosten, fl. 10.- emballage (?), en fl. 2.-- "bemiddelingsprovisie" werd berekend, zoodat deze aardappelen fl. 32.-- kosten, als ze ooit aankomen ......! Het aardige is n.l., dat men bij zijn inschrijving bovendien nog eens fl. 10.20 inschrijfgeld moet betalen - waarvoor mag de hemel weten ~ en fl. 2.50 aan een "schadekas". En die schadekas is het eenige, waarop men iets verhalen kan, als de zaak misloopt. Nog vreemder wordt het, wanneer men verneemt, dat een "raad van advies" wordt voorgesteld, waarin zitting hebben de tooneelspelers Joh. Elsensohn en Cor Hermus, en de journalist Piet Dekker, beter bekend als Uilenspie- gel van De Telegraaf. Zijn wij goed ingelicht, dan is deze raad van ad- vies samengesteld, zonder dat de betrokken heeren daarvan iets wisten. Directeur van deze vreemde onderneming schijnt een zekere heer Koekoek te zijn, destijds teekenaar en een tijdlang nogal pro-Duitsch, maar te allen tijde pro-Duiten. Naar verluidt, heeft de politie zich reeds voor de zaak geïnteresseerd, doch zij kon formeel niets doen. Zoolang het niet gaat om het opbrengen van joden of onderduikers, is de politie namelijk zeer formeel. Ons komt echter, bij het hooren van deze details, onweerstaanbaar de naam van een - ongetwijfeld heel anderen - heer Koekoek in gedachten, die in het begin van den bezettingstijd genoemd werd in verband met een nogal onsolide glasschade-verzekering. Als de Amsterdamsche politie-chefs door de Duitschers weer zijn vrij gelaten, kan zich misschien een van de heeren met deze zaak bezig houden. Een verhelderend communiqué in de "legale" pers zien wij dan met belang- stelling tegemoet. Temidden van de vele rapporten over "platgemaakte" dienders en rechercheurs, die voor een paar rijksdaalders een anderen kant opkijken, zou een dergelijk ingrijpen bepaald verfrisschend aandoen. In afwachting daarvan zij men gewaarschuwd ! -o- Waar zoo vele illegale werkers dagelijksch hun leven op het spel zet- ten, kunt U toch al niet minder doen dan hun actie financieel te steunen? U komt er den nog zeer gemakkelijk af! ---