OP WACHT IN AMSTERDAM
No.5                                                                                                             25 October 1944

                      DUITSCHE TERREUR IN AMSTERDAM
In den nacht van 23 op 24 October zijn vier en twintig Nederlandsche burgers neergeschoten door de bezettende overheid, blijkbaar als vergelding voor den dood van een officier van den S.D., wiens lijk, naar verluidt in de avond- uren van den 23sten in de Beethovenstraat, nabij den hoek Apollolaan, gevon- den is.
Voorloopig zijn de bijzonderheden omtrent deze daad van terreur tamelijk te- genstrijdig. Vast staat slechts, dat de Duitschers als onderdeel van deze wraakoefening twee villa's, staande op de beide hoeken van de Apollolaan aan- de brugzijde, à la minute hebben laten ontruimen en daarop in brand gestoken. De brandweer werd omstreeks half zes gealarmeerd en kreeg opdracht zich te bepalen tot het nathouden van de aangrenzende perceelen.
Volgens de meeste mondelinge berichten is omstreeks half vier het huizenblok begrensd door Apollolaan, Breughelstraat, Jan van Eykstraat en Beethoven- straat doorzocht en moesten alle mannen de huizen verlaten.
Naar verluidt, zijn deze mannen samengedreven in de schuilkelder op de Apollo- laan en later gevankelijk weggevoerd. In de vroege ochtenduren zijn daarop een aantal gedetineerden uit de strafgevangenis Amstelveenscheweg ter plaat- se gebracht en voor de bewuste schuilkelder gefusilleerd. Deze slachtoffers behoorden tot een onlangs door den S.D. gearresteerde "terroristengroep". Omtrent den neergeschoten S.D.-officier wordt nog bij geruchte vernomen, dat de man uit een auto zou zijn doodgeschoten.
De gebeurtenissen maken commentaar nauwelijks noodig. Terreur-daden als deze hebben slechts één enkele bedoeling: het verwekken van de allerprimitiefste angst onder de burgerij. Tragisch als het lot der slachtoffers voor betrok- kenen en omgeving moge zijn, het feit, dat de Duitschers tot deze slagers- methoden moeten overgaan bewijst, hoe hachelijk zij zelf hun positie achten. Tegenover gebeurtenissen als deze kan niemand zich beveiligen, doch in de volste beteekenis van het woord vallen hier martelaren voor ons volk.
                                    Lord God of Host, be with us yet
                                    Lest we forget, lest we forget!
                                                                -o-

                                               FRONTNIEUWS

Aanval op Den Bosch wint terrein.
De aanval op 's Hertogenbosch, die Zondag in alle vroegte werd begonnen, maakt goede vorderingen. Schijndel, Berlicum, Rosmalen en St.Michielsgestel werden bevrijd. De geallieerde troepen zijn nog 3 Km van de Brabantsche hoofdstad verwijderd en 1,5 Km van Boxtel. Ook ten Oosten en Noordoosten van de stad winnen de Engelschen terrein.

Om Breskens zware gevechten.
Nadat Breskens geheel in geallieerde handen was geweest, waren Dinsdag bij een tegenaanval de Duitschers opnieuw de plaats binnengedrongen. De situatie is hier onduidelijk.
Meer naar het Zuiden werd Schoondijke door de Canadeezen veroverd. De legers bereikten ondanks zwaren tegenstand Sluis.
Bij Esschen is de Nederlandsche grens overschreden door de van het gebied ten Noorden van Antwerpen uit opereerende colonnes. Men staat hier 5 Km van Roosendaal.

(Zie verder pag. 4.)
                                                                -o-
Veel werk voor "Op Wacht In Amsterdam" moet 's avonds en vaak 's nachts ge- daan worden. Nu wij geen electrisch licht meer hebben, is carbid-licht het beste. Maar helaas, onze voorraad carbid is verbruikt. Wie kan ons helpen?
                                                                -o-

                                                                -2-

                                                    SCHULD EN BOETE
                                                               (IV)
        In de voorgaande artikelen in deze rubriek bespraken wij de medeplich- tigheid van het Duitsche volk aan de wandaden zijner heerschers, alsmede de mentaliteit van dat volk en de noodzaak om op historische en andere gronden Duitschland te verdeelen. Tenslotte werd gesteld de noodzaak van schadeloosstelling, welke wij thans bespreken zullen.
        Om te beginnen moet vanzelfsprekend het geroofde, voorzooverre dit nog in Duitschland aanwezig is, worden teruggegeven. Maar dit is geen scha- deloosstelling en deze laatste vragen wij, doch niet in geld, want de mi- sère der herstelbetalingen, van Dawes en Youngplan ligt nog te versch in het geheugen; bovendien willen wij geen geld.
Wij eischen schadeloosstelling voor de noodelooze verwoesting van on- zen grond, onze duinen en dijken, onze havens en steden, onze dorpen; voor de ontzettende rooftochten tegen ons grondvermogen ondernomen door de Duitschers, die ons land binnenvielen om het te gebruiken als bolwerk voor aanval en verdediging, als bastion buiten de Duitsche landen.
Wij vragen dus geen oorlogsschadevergoeding, maar slechts vergoeding voor de gevolgen van de specifiek nationaal-socialistisch-Duitsche wijze van oorlogvoeren, welke met oorlogvoeren niets te maken heeft.
Omdat wij ons beslist niet met geld willen laten afschepen, eischen wij grondgebied.
        Dit riekt naar imperialisme, zal misschien deze of gene opmerken, maar het is zulks in geenen deele. Wij hebben in Europa nimmer een imperialis- tische politiek gevoerd, en toen Duitschland in 1648, uitgeput en verwoest door den dertigjarigen oorlog, zwak en arm achterbleef, hebben wij nimmer onze handen uitgestrekt naar eenig deel van Duitschland, ofschoon wij er de macht toe hadden en niemand ons had kunnen of willen verhinderen. Ook later hadden wij mogelijkheden voor gebiedsuitbreiding naar Duitsche zij- de, maar wij verlangden niets. Ons volk wil rust, vrede, welvaart en goe- de naarbuurschap. Het Derde Rijk heeft ons deze houding niet vergolden, maar zijn legers, beroepsmoordenaars en roofbenden over ons land zijn los- gelaten, toen het zich inbeeldde, dat niemand het zou kunnen of willen hin- deren bij zijn gemeenheid. Het stelde bestialiteit boven goede nabuurschap; dus mag het niet jammeren, wanneer de rekening wordt aangeboden.
Wij zijn een "Volk ohne Raum", WIJ! niet de Duitschers, welker bevol- kingsdichtheid nog niet de helft der onze bedraagt. Onze bodem is door de Duitschers en tengevolge van door hen aan de geallieerden opgedrongen oor- logsnoodzaak (Walcheren) voor een groot deel grondig vernield of voor zeer langen tijd onbruikbaar gemaakt, en wij kunnen niet veel gebied missen want ons land is maar klein. Wij willen niet, dat het Nederlandsche volk gedurende een generatie of langer samenhokt in noodwoningen met gebrekkige bestaansmiddelen, omdat de Duitschers ons het gebruik van onzen grond de- finitief en/of voorloopig hebben ontnomen. Wij accepteeren niet, dat de be- volkingsdichtheid in de bewoonbare plaatsen tot een bevolkingsstuwing wordt, temeer niet, waar ons volk physiek reeds zoozeer verzwakt is en een derge- lijke noodtoestand het physieke en moreele weerstandsvermogen nog meer zou ondermijnen. Wij willen niet, dat het sterft of degenereert als een volko- men van het buitenland afhankelijk volk.
        Wij willen ruimte om te leven, te ademen, onze vleugels uit te slaan. Nooit hebben wij over gebiedsuitbreiding gesproken, zelfs niet er aan gedacht, zoolang men ons gebied ongemoeid liet. Wij polderden in, legden de Zuiderzee droog, ontgonnen de heide en zouden staag zijn voortgegaan. Maar nu heeft men ons onzen weinigen en moeizaam verworven grond gedeelte- lijk verdorven uit botte barbaarsche willekeur en haat.
    ER ZIJN REKENINGEN DIE BETAALD MOETEN WORDEN, die niet vatbaar zijn voor vermindering of kwijtschelding. Deze onze rekening is er zoo een, en Duitsch- land kàn haar betalen. Door het vernielen van dijken en dammen, het onder water zetten van onze polders, de verwoesting van de havens van den handels- staat Nederland heeft Duitschland ons een slag in het gezicht gegeven, on- zen geest, onze historie ontkend, onzen strijd tegen het water, den vreed- zamen strijd om ons volksbestaan. Het gaat niet aan van ons te eischen, dat wij dezen strijd thans opnieuw aanvatten vanuit een verkleind gebied en dat wij inmiddels voortleven in erbarmelijke omstandigheden.

                                                                -3-

        Duitschland KAN en MOET betalen met grondgebied.
        Wij zijn geographisch een wonderlijk gevormde staat met zeer grillige grenzen, gevolg van onzen wordingsstrijd en den strijd voor zelfhandhaving tegen den buitenwereld. Er is dus geen bezwaar om den vorm nog iets gril- liger te maken door het toevoegen van ongeschonden kustgebied.         Wij beogen Oost-Friesland en een deel van Oldenburg, een strook begrensd door de kust, de Eems en de Wezer, met een diepte tot een eindweegs onder Bremen, welke haven dan door ons als politiepost te gebruiken is. Maar wij willen alleen den grond en niet de bewoners, want wij bedanken voor "on- derdrukte Duitschers, die "zurück ins Reich" willen; wij bedanken voor alle minderghedenmisère en boven en vóór alles: WIJ WILLEN ALLEEN GRONDGEBIED; niets anders. Grondgebied om ons onmiddellijk na den oorlog te kunnen her- stellen in plaats van in een verwoest en voor de helft verdronken land te verkwijnen. Wij eischen ruimte voor vrijen armslag!
       "Wat moet er dan met de Duitsche inwoners der kuststreken gebeuren?" zal menigeen vragen. Het antwoord luidt zeer simpel: Zij moeten naar el- ders verhuizen.
       Laten wij niet sentimenteel worden, geen tranen storten over de "slacht- offers" der evacuatie. Wij hebben in ons land hetzelfde gedaan met de Zui- derzeevisschers, toen wij deze zee herschiepen tot polderland en IJssel- meer. Het moest toen, want wij hadden grond noodig; wij moeten steeds weer nieuwen grond veroveren op de zee. Duitschland heeft in ons land de klok teruggezet, wat dezen veroveringsstrijd betreft. Hoever dit het geval is, kunnen wij nog niet bepalen, misschien zal het meer dan vijf eeuwen blij- ken te zijn, wanneer de oorlog afgeloopen is. Er kunnen nog veel dijken vernield worden.
    Aan dit terugzetten van de klok hebben ook Oost-Friesche, ook Olden- burgsche soldaten en S.S.mannen medegedaan; zij weten dus zeer wel wat er aan de hand is en kunnen het hun medeburgers duidelijk maken. Wij maken geen slachtoffers, willen ze niet maken, maar bieden slechts de rekening aan, een volkomen billijke rekening: kustland voor den handels en zeestaat Nederland, wiens kustgebieden op misdadige wijze zijn vernietigd en bescha- digd.
       Het is bekend, dat minister van Kleffens reeds geruimen tijd geleden in de Amerikaansche pers heeft geschreven, dat onze regeering overwoog om e- ventueel grondgebied voor schadevergoeding te eischen. Wij achten thans het woord "eventueel" overbodig. Hoeveel grondgebied wij precies zullen eischen zal afhangen van de mate, waarin Duitschland tenslotte zal blijken de klok ten onzent te hebben teruggezet.
                                                    -o-o-o-

                               ROOIEN OF NIET ROOIEN?
       Men heeft ons gevraagd ons standpunt uit te spreken inzake de oproeping van burgemeester Voute tot het rooien van aardappels in Drenthe. Dit pro- bleem lijkt op het oog ingewikkeld. Het is dat echter niet, en wij kunnen dan ook kort zijn.
        Rooit men niet, dan zullen de Duitschers zeggen: ziet, jullie hebt het er niet eens voor over zelf het eten te gaan halen. Wil men dan soms dat wij het komen brengen? Natuurlijk is dit een drogreden, want het juiste antwoord zou luiden: Neen, wij willen dat jullie van o n s eten afblijft. Als de Duitschers de aardappels van Noord-Holland niet in beslag genomen hadden, behoefde Amsterdam niet in Drenthe te rooien.
        Nu de zaak eenmaal zoo staat, kan men al niet anders doen, dan gaan! Vermoedelijk zullen de Duitschers de aardappels als ze gerooid zijn, weg- voeren. Er is een goede kans, dat zij bovendien zullen pogen de rooiers voor, tijdens of na het rooien voor schansgraven vast te houden of weg te voeren. Doch wij hebben geen keus. Willen wij den Duitschers geen argument geven, om ons alle verdere voedsel te onthouden, dan moeten wij ze de gele- genheid geven hun woord - ook dezen keer weer - te breken.
        Wij zullen er in ieder geval één bewijs van hun ontrouw meer door heb- ben; wij zullen over één schanddaad te meer om wraak kunnen vragen; er zal een ding te meer zijn, dat wij nimmer, maar dan ook nimmer zullen vergeten!
                                                                -o-o-o-

                                                                    -4-
WERELDGEBEUREN (vervolg pagina 1).
Russen-in-Oost-Pruisen.
Stalin heeft in een dagorder bekend gemaakt dat de Russische troepen over een front van 140 km breedte 30 km zijn opgerukt. De Duitschers zelf meld- den reeds dat de Russen 60 km op Oost-Pruisisch gebied zijn doorgedrongen. In ieder geval is de verdedigingsgordel van dit gebied doorbroken. De Rus- sen hebben onder anderen de plaatsen Eydtkuhnen en Goldap, Rominten en Grosz-Rominten veroverd. Zij staan nog 30 km van de spoorlijn Insterburg- Tilsit-Oostzee. De streek van Memel werd geheel van Duitschers gezuiverd; de stad Memel is nog in Duitsche handen. De Oostelijke oever van de Nje- men van de monding tot Jurburg is in Russische handen.

Van het Balkanfront.
De bevrijding van Griekenland gaat gestadig voort. Thans is de stad Lamia en het eiland Euboea bevrijd.
Het Russische bruggehoofd over de Save, ten Westen van Belgrado, is uit- gebreid.
In het Noorden van Hongarije naderen de Russen, die aan de Theiss opruk- ken, de Slowaaksche strijdkrachten van het binnenlandsche front.

Successen op de Philipijnen.
Na de verovering van de hoofdstad van het eiland Leyte, waar de Amerikanen eenige dagen geleden in het hart van de Philipijnen landden, staan de in- vasietroepen nu 5 km ten Noorden dier stad. Reeds zijn elf plaatsen en drie voor de kust gelegen eilandjes bevrijd. Nog altijd worden in groote hoeveelheden versterkingen aan land gebracht.

Laatste nieuws uit Nederland.
De Engelschen vechten in de buitenwijken van 's Hertogenbosch, na Ros- malen, Berlicum en Sint-Michelsgestel bevrijd te hebben. Ten Westen van dit laatste dorp zijn Schotsche troepen over de Dommel.
Breskens is weer in geallieerde handen; om het fort Frederik Hendrik, 1 1/2 km ten westen van deze stad, wordt weer gevochten.
Ten Noorden van Woensdrecht is de kust bereikt; daarmede is de Duitsche verbinding met Zuid-Beveland verbroken.
                                                                -o-o-o-

De sterkte van den vijand in ons land.
Op Nederlandsch grondgebied staan, zoo vernemen wij op dit oogenblik, 9 Duitsche divisies infanterie en 5 tankdivisies tegenover de Geallieerden. Deelen - men kan nu zeggen "resten" - van de 264e divisie infanterie strij- den nog in Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen. Op het front van de Maas tot Tilburg staan 4 Duitsche infanteriedivisies, met een beperkt aantal tanks, doch voorzien van een groot aantal 88 mm kanonnen. Slechts 1 divisie be- vindt zich tusschen Waal en Lek. Oostelijk van de lijn Nijmegen - Arnhem is de sterkste strijdmacht geconcentreerd, n.l. 2 divisies infanterie en 4 divisies tanks (met een totaal van ongeveer 600 tanks). Van het Reichs- wald tot de Maas - gedeeltelijk op Duitsch gebied dus - staan 2 infan- teriedivisies en 1 tankbrigade. Nog verder Zuidelijk, in het gebied tus- schen Peel en de Maas, zijn 3 divisies infanterie en 1 brigade tanks geï- dentificeerd.
                                                                -o-o-o-

        Uit Moskou wordt medegedeeld, dat op de conferentie tusschen de gealli- eerden en de Sowjet-Unie ook de definitieve plannen zijn vastgesteld voor de vernietiging van Duitschland.
Zooals de radio het uitdrukte, is thans het gordijn opgegaan voor de laat- ste acte van het drama dier vernietiging, over welk feit geen werkelijk mensch zal weenen. De laatste acte, welke Hitler had gehoopt te schrij- ven, maar die door anderen, door werkelijke staatslieden wordt geschre- ven, en die een inhoud heeft, waarvan geheel Duitschland zal rillen. Er is te veel gebeurd. Wij Nederlanders barsten niet uit in hysterisch gejuich, haat- of wraakgeschreeuw, zooals de Duitschers. Maar wij onthou- den, koel, nuchter, maar heel erg goed.
                                                                -o-o-o-